19 тамыз күні қала әкімі Аян Бейсекин аппараттық кеңес өткізіп, отырыста екі мәселе қаралды. Көпшіліктің көкейінде жүрген азық-түлік бағаларын тұрақтандыруға қатысты кәсіпкерлік бөлімі басшысы Медет Шоқанов есеп берді.
– Статистика органдары ай сайын бағалар индексін қалыптастырады. Мұның өзі бағаларға талдау жасап, тиісті шараларды қабылдауға мүмкіндік береді. Есепті кезең ішінде Екібастұз қаласы бойынша әлеуметтік мәнді азық-түлік тауарларының индексі 95,3 пайыз болды, – деген Медет Серікбайұлы бұдан кейін қандай азық-түлік бағаларының төмендегенін баяндады.
Атап айтқанда, жұмыртқа – 6,3 пайызға, сәбіз – 58 пайызға, картоп – 51 пайызға, пияз 61 пайызға арзандаған екен. Көкөністің бағасы күзде арзандайтыны бұрыннан белгілі жайт емес пе. Ал қыс ішінде қалай болар екен, ол үшін қандай әрекет жасалып жатыр? Медет Серікбайұлының сөзіне жүгінсек, үш шаруашылықпен 1800 тонна картоп жеткізуге меморандум жасалыпты. Сонымен қатар, тұрақтандыру қорына 100 тонна сәбіз сатып алу мәселесі қарастырылып жатыр екен. Осы орайда қала әкімі Аян Бейсекин:
– Бір адам жылына қанша картоп тұтынады? – деп сұрап еді, «Жан басына шаққанда 55 кило картоп керек», – деген жауап естілді.
Қала әкімі әлгі сұрақты жайдан-жай қоймаған екен. Жоғарыда айтылған 1800 тонна картоп қажеттіліктің 20 пайызын ғана құрайтын көрінеді. Сол себепті қала басшысы тұрақтандыру қорында сақталатын картоп пен көкөніс көлемін ұлғайтудың нақты жоспарын жасауды және сол бойынша әрекет етуді тапсырды. Бұл орайда Екібастұз өңірінде картоп пен көкөніс өсірумен шұғылданып отырған шаруа қожалықтары меморандумнан шет қалмауы ойластырылуы тиіс.
Тағы бір назар аударатын мәселе – әлеуметтік нан бағасы. Мұндай бір бөлке нанның бағасы 100 теңгеден аспауы керек. Алайда бүгінгі күні нанның өзіндік құны 140 теңгені құрап отыр. Қазіргі уақытта баға «Лейла» наубайханасы арқылы реттеліп, әлеуметтік нан 120 теңгеден сатылуда. Бірақ аталмыш кәсіпорынға не арзан астық, не арзан ұн беру мәселесін шешу қажет. Осындай ұсыныспен облыс басшылығына қатынас хат жазылыпты.
Әлеуметтік мәнді азық-түлік тізбесіне енген 19 түрлі тауар бғасын ұстауға Тұрақтандыру қорының септігі тиіп отыр. Аталмыш қорда тауардың 8 түрі бар көрінеді. Ол азық-түлік 12 серіктес дүкенде 10 пайыздық сауда үстемесімен сатылуда. Жыл басынан бері тұрақтандыру қорынан 102,5 тонна азық-түлік жеткізіліпті. Соның нәтижесінде рожкидің бағасын– 33,9 пайызға, қарақұмық жармасын– 28,6 пайызға, күрішті – 13,3 пайызға, күнбағыс майын 10,5 пайызға арзандатуға қол жеткізіліпті.
Әлеуметтік мәнді азық-түліктің бағасын ұстап тұруда делдалдарды араластырмау тиімді. «Павлодар» СПК арқылы «Ирвема» жеке кәсіпкерлігіне серіктес дүкендерді азықтүлікпен тікелей қамтамасыз ету үшін 170 миллион теңге бөлінген екен. Бұл амал оң нәтижесін берген көрінеді.
Азық-түлік бағаларын реттеуде апта сайын ұйымдастырылатын жәрмеңкелердің де септігі зор. Жыл басынан бері 30 жәрмеңке өткізіліп, 200 тоннадан артық ауыл шаруашылығы өнімдері сатылыпты.
Рас, атқарушы билік қам-қарекетсіз отырған жоқ. Десек те бағалар өсіп жатыр. Көбірек пайда табуды ойлаған кәсіпкерлер де көп. Олар тауарға 15 пайыздан жоғары сауда үстемесін қосып, мұртын майлап жүр. Әсіресе, биік үйлердің төменгі қабатында орналасқан шағын дүкендер қожайындарына бақылау болмай тұр. Осыны айта келген қала әкімі Аян Уахитұлы кәсіпкерлік бөліміне «AMANAT» партиясы Екібастұз қалалық филиалының партиялық бақылау комиссиясымен бірлесіп бақылауды күшейтуді жүктеді. Әрине, кәсіпкерлерді бағаны арзандатуға мәжбүрлеу заңға томпақ, алайда атқарушы органдар билік тетіктерін толық іске қосуға міндетті. Сонда ғана көздеген мақсатқа жетіп, жұрттың арыз-шағымын азайтуға болады.
Ж.Жәлелұлы
