Медицина мекемелерінің сапалы қызмет көрсетуі адам денсаулығы үшін маңызды. Басы ауырып, балтыры сыздағандар көмек күтіп дәрігерлер қауымына жүгінеді емес пе. 13 наурыз күні қалалық мәслихаттың әлеуметтік сала мәселелері жөніндегі тұрақты комиссиясының отырысы болып, онда медицина мекемелерінің 2024 жылы атқарған қызметінің есебі тыңдалды.
Қалалық аурухананың бас дәрігері Мұхаммедқайыр Андосов жасаған баяндамадан біраз мәлімет келтірейік. Сегіз бөлімшедегі тәулік бойғы стационарда науқастар үшін 337 төсек қарастырылған. Сонымен қатар, күндізгі стационарда 35 төсек, емхана жанында 20 төсек бар екен. Қазіргі уақытта перзентхана да қалалық ауруханаға қаратылған. Онда 88 төсек-орын әйелдерді қабылдай алады. Былтырғы жылдың 12 айындағы негізгі медициналық-экономикалық көрсеткіштер жайлы айтар болсақ, ауруханада 17928 адам жатып емделген екен. Осы тұста бас дәрігер былтыр реанимация бөлімшесіне түскен пациенттер саны 0,6 пайызға өскенін, адам өлімі 2023 жылы 13,8 пайыз болса, 2024 жылы 14,8 пайызды құрағанын атап өтті.
Айтпақшы, реанимация бөлімшесіндегі ем-домның қымбатқа түсетіні де сөз болды.
Былтырғы жылы қабылдау бөлімшесіне 37327 адам жүгініпті. Соның ішінде 17929 адам ауруханаға жатқызылып, 22133 адам жатып емделуден бас тартыпты.
— Науқастан ғана дамдар ең алдымен емханаларға баруы тиіс. Алайда көпшілігі бірден ауруханаға келуді жөн көреді. Мәселен, өткен жылы 12157 адам қабылдау бөлімшесіне өз бетімен жүгінсе, 8002 адам «Жедел жәрдеммен» жеткізілген. Мұның өзі аурухана жұмысына едәуір салмақ салады. Сырқаттанған адам әуелі өзі тіркелген емханада ем алғаны абзал, — деді бас дәрігер Мұхаммедқайыр Тағлымұлы.
Бас дәрігер перзентхана жұмысына да талдау жасады. 2023 жылымұнда 1996 әйел босанған екен, 2024 жылы 1715 әйел босаныпты. Атап өтерлік жайт, мезгілінен ерте босану саны кеміп, нәресте шетінеуі болмапты.
2023 жылмен салыстырғанда стационарларда науқастардың өмірден өту көрсеткіші өсіп кетіпті. Бас дәрігердің сөзіне қарағанда, бұған сырқаттардың стационарға мүшкіл халде түсуі себепші болып отыр. Өлім-жітімге жасалғанталдау науқастардың 39 пайызы — қан айналым жүйесі, 27,4 — пайызы созылмалы ұзақ мерзімді аурулардан, қалғаны жарақаттар мен уланудан көз жұмғанын көрсетіпті. Осы орайда, бас дәрігер БСК кезінде диспансерлік бақылаудың жеткіліксіздігі, медициналық көмекке кеш жүгіну, БСМК деңгейінде профилактикалық және ақпараттық-түсіндіру жұмыстарының әлсіздігі өлім-жітімнің өсуіне әсер ететінін тілге тиек етті.
Сапалы медициналық қызмет көрсетуге кадрлар тапшылығы да кері ықпал етеді. Бүгінгі күні 115 дәрігер, 337 орта медициналық персонал қызмет етіп жүр. Былтырғы жылы 10 дәрігер мен 9 орта медицина қызметкері қызметке қабылданыпты. 2024 жылы келген жас маман дәрігерлер қызметтік пәтермен қамтамасыз етіліп, 3,5 миллион теңге көлемін дебір реттік көтерме қаражат беріліпті. Биылғы жылы 1 невропатолог, 1 хирург, 1 травматолог келген екен, ендігі уақытта сол жас мамандарды қызметтік пәтермен қамтамасыз ету қажет.
— Жалпы, жас мамандар біздің шаһарға келуге қызықпайды. Өйткені кейбір өңірлерде көтерме қаражат көлемі әлдеқайда көп. Мамандар тапшылығын жою мақсатында аурухана есебінен 5 маманды оқытып, жергілікті медицина колледжімен байланыс орнатып, келешек акушерлерге шәкіртақы төлеудеміз, — дейді бас дәрігер.
Әйтсе де кадр мәселесін шешу үшін басқа да амалдар қарастыру қажет екені айтылды.
Баяндамасының соңында бас дәрігер бір қатар проблемаға билік назарын аударды. Олар: перзентхананы қалалық ауруханаға көшіру, мәйітханаға жөндеу жүргізу, балалар реабилитация бөлімшесіне жөндеу жүргізу және т.б. Мәселен, жөндеу жұмыстарының жобалық-сметалық құжаттамалары әзір, сараптамадан өткізілген, енді қаржыбөлу мәселесі қалыпты.
Баяндаманы талқылау кезінде аурухананы медициналық құрал-жабдықтармен жарақтау туралы әңгіме қозғалды.
— Заманауи құрылғыларды сатып алу жақсарды. Бұл мақсатқа былтыр облыстық бюджеттен 700 миллион теңге бөлінген еді, биыл 300 миллион теңге бөлініп отыр, — деді бас дәрігер.
Қоғамдық кеңес мүшесі, медицина саласы ардагері Гүлнәр Нығметжанова перзентхананы көшіру әлі де болса терең ойластыруды қажет ететінін қадап айтты. Айтпақшы, ол ғимаратта күрделі жөндеу жасалған. Қалалық аурухана ішін перзентханаға лайықтау үшін орасан көп қаржы қажет болмақ. Сондай-ақ, Гүлнәр Ғалымбекқызы кадр тұрақтылығын сөзетіп еді, былтырғы жылы перзентханадан 3 маман кетіп қалғаны белгілі болды. Жалпы, қалалық ауруханада 27 ардагер дәрігер қызмет етіп жүрген көрінеді.
Өкінішке қарай, баяндамада дәрігерлер біліктілігі туралы сөз болған жоқ. Ал ел ішінде медициналық қызмет сапасы көңіл көншітпейтіні туралы алып – қашпа сөз көп. Әрі бұл сөз негізсіз емес. Белгілі болғанындай, 2024 жылы түскен арыздарды қарағанда дәрігерлердің емдеу кезінде 3 рет қателік жібергені расталыпты.
Тұрақты комиссия отырысында қаламыздағы ем-ханалар басшылары да есеп берді. Қалалық ауруханадағы сияқты, емханаларда да кадр тапшылығы бар. Аракідік қымбат дәрі-дәрмек жетіспеушілігі болады. Құрылысшы ауылындағы фельдшерлік пунктті ашу үшін әлі 1-2 ай уақыт керек болса, Әлкей Марғұлан ауылы мен Бәйет ауылындағы фельдшерлік пункттер құрылысында кемшіліктер кетіпті. Енді оны жаңа мердігер түзеуі тиіс.
Қысқасы, ауруханада да, емханаларда да шешімін таппаған мәселелер баршылық. Ең бастысы, медициналық қызмет көрсетуді жақсарту керек, сонда ақ халаттылар ел-жұрттың алғысына бөленері хақ.
